Nyakati za Kiswahili - Sarufi na Matumizi ya Lugha Kiswahili Notes

Share via Whatsapp


Wakati Uliopita - LI

  • Hutumia kiambishi 'LI' na hurejelea kitendo kilichokamilika muda mrefu uliopita.
  • Ifuatayo ni mifano katika sentensi.
    k.m: nilienda, tulilima, walikufukuza
    - mama alienda sokoni
    - Ndoto hio ilinisumbua usiku kucha


Wakati Timilifu (Uliopita Muda Mfupi) - ME

  • Hutumia kiambishi 'ME' na hurejelea kitendo ambacho kimekamilika muda usio mrefu.
    k.m: amepona, nimewachagua, zimechanganyika
    - Tumeuona wema wake Bwana
    - Dada yake amepagawa


Wakati Uliopo - NA

  • Hutumia kiambishi 'NA' kurejelea jambo linalotendeka sasa hivi.
    k.m: 
    anaugua, yanametameta, unatisha
    - Ninakupenda kwa yale unayonitendea
    - Nyumba zote zinabomolewa mwaka huu


Wakati Ujao - TA

  • Huchukua kiambishi 'TA' na hurejelea kitendo ambacho bado hakijafanyika lakini kinatarajiwa kufanyika..
    k.m: 
    atakupa, kitajulikana, utapokelewa
    - Mtoto atalifunga dirisha litakalokuwa likiingiza hewa
    - Je, utaenda sokoni kesho kutwa?


Wakati wa Mazoea - HU

  • Hutumia kiambishi 'HU' na hurejelea kitendo ambacho hufanyika mara kwa mara au kila siku n.k.
    k.m: 
    hutembea, husoma, huzilinda
    - Dkt. Matumbo hutibu wagonjwa
    - mchungwa ule huzaa machungwa matamu


Wakati Usiodhihirika - A

  • Hutumia kiambishi cha ngeli au nafsi pamoja na kiungo 'A' kurejelea kitendo kinachoendelea kutendeka katika wakati usiodhihirika.
    k.m: 
    achukua, zapepea, twaangamia
    - Baba atusubiri nyumbani
    - Vitabi vyako vyote vyachomeka


Wakati Timilifu Usiodhihirika - KA

  • Hutumia kiungo 'KA' kurejelea kitendo ambacho kinakamilika katika wakati usiojulika. Pia hutumika kurejelea kitendo kifanyika baada ya kingine.
  • Hutumiwa katika masimulizi.
    k.m: ikawalemea, tukazichukua, likampendeza
    - Latifa akaangalia juu akamwona nyoka
    - Akawanyeshea mana wakiwa jangwani
Join our whatsapp group for latest updates

Download Nyakati za Kiswahili - Sarufi na Matumizi ya Lugha Kiswahili Notes.


Tap Here to Download for 50/-




Why download?

  • ✔ To read offline at any time.
  • ✔ To Print at your convenience
  • ✔ Share Easily with Friends / Students


Get on WhatsApp Download as PDF
.
Subscribe now

access all the content at an affordable rate
or
Buy any individual paper or notes as a pdf via MPESA
and get it sent to you via WhatsApp

 

What does our community say about us?

Join our community on:

  • easyelimu app
  • Telegram
  • facebook page
  • twitter page
  • Pinterest